Çay toplama mevsimi geldi, üreticiler toplayıcı bulmakta zorlanmaya başladı. Enflasyon ve döviz kuru nedeniyle çay toplayıcısı bulamayan üreticiler, durumdan şikayetçi.
Borçkalı çay üreticisi Yaşar Topal, çay hasadı ile ilgili şunları söyledi:
“Birinci çay sürümü başladı, burası benim tarlam ve burada birinci çay sürümünde kendi tarlamı toplamaya çalışıyorum gücüm yettiği kadar. Geri kalanı da artık yardım alacağım ve personellerle birlikte girip bitireceğim. 7-8 ton ortası oluyor. Gerçi dönemdeki randımana nazaran değişiyor. Burada üç sürüm oluyor. Lakin bizim yüksek kesim olduğu için kimi yıllar iki sürüm alabiliyoruz. Lakin bu sene yani çayımı bitirmeden bir şey söyleyemem ancak yeniden de verimli, şu anda randımanda bir meşakkat olacağını düşünmüyorum.
Satışta evvelden kota ve kontenjan problemi yaşıyorduk ve son iki yıldır, Çaykur’a ne kadar verirsek o kadar alabiliyor, yani kota ve kontenjan konusunda dert yaşamıyoruz. Lakin bu bizim yöre için geçerli. Daha verimli bahçeler kota problemi yaşayabilir. Kotadan fazla çayı olanlar özele satıyor; ki onların da iki yıldır fazla külfet yaşadığını düşünmüyorum lakin evvelce bayağı badire yaşadılar.
“BU YILKİ ÇAYA VERİLEN FİYATI EVVELKİLERE NAZARAN AZ BULUYORUM”
Yani bu yılın fiyatını eskiye nazaran karşılaştırdığımız vakit biraz daha az olduğunu görüyorum. Zira daha evvelki çay sürgünlerindeki aldığım parayla şu anki aldığım paranın karşılığı, markette şayet bir şey alacaksam ya da bir şey yapacaksam yani çabucak hemen üçte ikisini alabiliyorum ve üçte bir kaybım var yani şu andaki açıklanan fiyata nazaran.
Çayın en büyük sorun çayda işçiliğin çok derecede kıymetli olması, şu anda bir ton çay 4 bin TL’ye toplanıyor. Artı bunun yemeği, getirisi ve çabucak hemen şöylece kabaca söyleyeyim, şayet çaya personel giriyorsa çayın yarısını personel alıp gidiyor ve bu da çaydaki maliyet alanındaki en büyük sorun bu.
Şu anda çayda vurduğumuz gübre yani çok yararlı mı değil mi ya da yeni bir teknik geliştirilmeli ve bu hususta biraz araştırılma yapılması gerektiğini düşünüyorum lakin yaklaşık bir buçuk ton gübre vuruyorum o da bir buçuk ton çaya denk geliyor, bir sürümün bir buçuk tonunu gübreye vermiş oluyorum.
Larideki yükselişten ötürü biz evvelce Gürcü’ye yüz lira verdiğimizde kendi memleketine gidip 120 Lari alıyordu ve şu an gittiği vakit 10 Lari üzere komik bir sayı alıyor ve o yüzden bu yıllarda Gürcü vatandaş buraya çay toplamaya girmedi diyebilirim, çok az var. Kıyıdaki üreticiler çaylarını bitirdikleri için bizim emekçi bulma ıstırabımız olmuyor lakin kıyıda çaya daima birlikte başladıkları için onlar bir periyot ağır vakitte emekçi bulmakta bayağı bir sorun çekiyorlar. Yani şu anda benim kullandığım süratli çay motorları çayda çay toplama ve hasat sıkıntısını çözeceğini düşünüyorum. Çay personelliği için Ziraat odaları, ÇAYKUR ve İŞKUR’la proje geliştirip, çay bahçelerindeki çay personelliği ile ilgili sıkıntıları çözmeleri gerekiyor yani daha doğrusu gençleri ve üniversite öğrencilerini çaylığa sokmaları gerekiyor, herkesin çaya girmesi gerekiyor ki ve çaya girmek bir şey kaybettirmiyor hatta çay toplamak çok keyifli bir iş fakat nedense herkes kendi tarlalarından kaçıyorlar. Yalnızca çaydan gelen gelir yetmiyor, benim mesela tek kardeş olamama karşın bu çay beni geçindirmiyor. Aslında bu çayın beni burada geçindirmesi lazım ve genç olarak burada durmam lazım ki yani bu kırsalda bu 7-8 ton çayla geçinip, yaşayabilmem gerekiyor lakin ben ekstradan kendi çay ocağım var ve orada da çalışıyorum ve tekrar de ekstra bir şeyler yapmak zorunda kalıyorum.”