Uzun yıllardır İstanbul Barosu hukuk müşavirliği misyonunu üstelenen Av. Atilla Özen’in, İstanbul Barosu’nun 144 yıllık tarihini kaleme aldığı “Savunmanın Tarihi ve İstanbul Barosu” kitabı, İnkılâp Kitabevi tarafından yayımlandı.
Kitapta, avukatların meslek örgütü olmasının yanında hukukun üstünlüğünü ve insan haklarını savunmak, korumak ve bu kavramlara işlerlik kazandırmak misyon ve sorumluluğu olan Baronun, Türkiye’nin geçirdiği siyasî gelişmeleri karşısında demokrasi ve hukuk uğraşı yer alıyor. Böylece ülkenin hukukî geçmişi de gözler önüne seriliyor.
Anlatılan olaylara ait fotoğraflara da yer verilen kitap, İstanbul Barosu’nun belgeseli niteliğinde bir eser olarak karşımıza çıkıyor.
280 sayfadan oluşan kitaba, İstanbul Barosu Lideri Av. Mehmet Durakoğlu’da şu önsözü yazmış:
İLK SÖZLER
“Yaşamı manalı kılan en temel olgu, onu dolu dolu geçirebilmiş olmaktır. Yaşamak kadar, yaşarken uğraşlardan aldığınız haz ve belleğe sığdırılabilenler, insanı da tanımlar. Hazzı biçimlendiren merakın ve öğrenip öğretme yetisinin kazanılması dolu ömrün dışa vuran kalitesidir.
Atilla İtina, yıllarını verdiği Baroda, tanımlanmış misyon alanı ile yetinmedi. O sahanın hakkını verirken, bir yandan da yaşanmışlıkların izlerini sürdü. Bu eser, merakının onu götürdüğü yerde bulduklarının bir derlemesi… Her bir başlıktan ya da paragraftan yeni bir kitap yaratılabilecek özgünlüğün, ihtimamla yakalanan ipuçları sanki… Çeksen gelecek.
Tarih savı taşımasa da tarih kitabı bu… Fakat en kıymetlisi, olup biteni vakanüvis kalemiyle yetinip not etmekle kalmayan, gerisine mantığını ekleyen bir kapsam çiziyor. O yüzden de bir çırpıda okunuyor. Kâfi ki, merak paylaşılsın.
Bir gün İstanbul Barosunun tarihi yazılacaktır. Tahminen bir gün romanı da yazılır. Üstatların belleklerindeki bariz tarih aralığına sıkıştırılmış anıların birleştiği büyük meydana gelindiğinde, yaşanmışlıkların özeti, bitmek bilmeyen bir çabayı tanımlar burada… Bir gayret tarihidir Baro’nun yaşanmışlıkları… Daha bu kitapta da gözleneceği üzere..
Bitmeyecek senfoninin çalınmış notalarından örnekleri okuyacaksınız.Bu Baroya da bir armağan üzere..
Eline, aklına, belleğine, yüreğine sıhhat Atilla Özen…”
İÇERİK
Kitapta 5 Nisan’ın avukatlar günü olarak kabulü;
Osmanlı devrinde yabancı avukatların kurdukları baro;
Cumhuriyet sonrası yabancı avukatlardan ulusal çaba aleyhtarlarını tasfiye eden tefrik kurulu;
İttihat ve Terakkici, Jön Türk, Kuvvayımilliyeci, hilafet yanlısı, gazeteci, bestekâr, Profesör, Adalet Bakanı, TBMM Lideri, milletvekili olan baro liderleri, Adalet Bakanlığınca avukatlığı 2. sınıf sayılıp baro başkanlığı onaylanmayanlar;
Türkiye Barolar Birliği’nin kurulmasından çok evvel baroların kurdukları Türkiye Avukatlar Birliği;
İstanbul adliye yangını ve baronun yanan tüm arşivi;
Bir bankadan 6.000 TL fiyat aldığı tezleri üzerine bu parayı baro lideri sıfatıyla değil avukat sıfatıyla aldığını belirterek istifa eden baro başkanı, buna karşın istifayı gündeme dahi almayan baro genel kurulu, idam, af tartışmalarında baro, vazifesi nedeniyle şehit edilen avukatlar;
Suikast sonucu ömrünü yitiren aydınlar;
Meslek sıkıntıları, günümüzde de gündemde olan CMK görevlendirmeleri nedeniyle müdafi ve vekillerin ödenmeyen fiyatları, düşük fiyat almaları nedeniyle yapılan protestolar, görevlendirmelerin durdurulması, bu nedenle baro idareleri hakkında açılan soruşturmalar, Baro idarelerinde yaşanan kriz ve istifalar, baro seçimlerine katılan kümeler, ön seçimler, kümelerden ayrılmalar ve birleşmeler, yeni kümelerin kurulması, ideolojik duruşları;
Darbe periyotlarında İstanbul Barosu, baronun 12 Eylül darbesi ile kapatılıp mühürlenmesi, yönetim kurulu üyelerinin Sıkıyönetim Mahkemesinde yargılanması, 1968 gençlik hareketinde baronun arabuluculuğu, hak talep eden çalışanların yanında yer alması;
Çevre çabası, Kıbrıs Barış Harekatı için yaptığı bağış, zelzelelerde, süratli tren kazalarında, bayana, çocuğa, insanlığa karşı şiddette vatandaşın yanında yer alması, yargı bağımsızlığı ve hukuk devletini ihlale yönelik aksiyon ve süreçlere karşı çabası, açtığı davalar, ülkede kan dökülmesin diye yapılan cüppeli birinci yürüyüş, F Tipi Cezaevlerine ve tecride, Danıştay saldırısına, teröre;
İsrail’in Gazze taarruzlarına karşı yürüyüşleri, insan hakları ihlalleri;
Cezaevi olayları karşısında baronun tavrı, baronun işgale uğraması, TCK 141, 142 ve 163. hususları ile DGM’lerin kaldırılmasına yönelik çalışmaları, Özel yetkili mahkemelerin uygulamalarına karşı tutumu, 1 Mayıs olaylarını araştırmak için kurduğu komite;
Başbakan Bülent Ecevit’in baro genel konseyinde avukatlara hitabı, Adalet Bakanlığı vesayetine karşı direniş, baro idaresinin feshedilmesi teşebbüsleri, evvel göreceli temsil tehdidi, akabinde baroların bölünmesi;
Maraş, Sivas ve Gazi olaylarındaki tavrı, Bulgaristan ve Yunanistan’daki Türk azınlığa yönelmiş haksızlığa karşı gayreti, Dr. Sadık Ahmet’in yargılamasında yanında yer alışı, kelamda Ermeni soykırım tasarılarına karşı reaksiyonu, Körfez savaşına karşı tavrı, İngiltere Başbakanının Memleketler arası Ceza Mahkemesine şikayet edişi;
Ergenekon, Balyoz üzere kumpaslara karşı hukuk devletini savunması, Balyoz Mahkemesine gidip hukuksuzlukları haykırması, akabinde idaresinin yargılanması, vazifeden alınmaya çalışılması, FETÖ/PDY Terör Örgütünün baroya maksat alması, 15 Temmuz darbe teşebbüsüne karşı baronun birinci açıklama yapan kurumlardan olması, seçimlerde avukatlar marifetiyle sandık güvenliğini sağlaması üzere ülkenin siyasi ve hukuk tarihini ilgilendiren olayları ele alınmış.
Her biri farklı bir inceleme konusu olan olaylar, rüzgâr üzere geçen bir süratle ve birbiriyle ilintili olarak ele alınmış. Sade ve anlaşılır bir lisan ve üslupla kaleme alınan kitap, herkesin rahatça okuyabileceği ve bilhassa ülkenin yakın devrindeki hukuk ve demokrasi problemlerini ele alması ile hafızalarımızı yenilemektedir.